Grote Kerk viert 20 jaar muziek in avonddiensten
Zo’n twintig jaar geleden namen de toenmalige predikant van de Grote Kerk Gemeente, ds. M. den Dekker, en kerkmusicus en stadsorganist Cor Ardesch een verstrekkend initiatief. Het idee was om de avonddiensten van deze wijkgemeente nieuw leven in te blazen.
Leren en vieren
Na de Reformatie kreeg in de protestantse kerk de middag- of avonddienst het karakter van een leerdienst. In de zogenaamde getijdediensten, overgeleverd vanuit de kloosters, is er niet een lerende, maar een vierende orde van dienst. Oorspronkelijk werd in elk klooster iedere dag om de drie uur, dus acht keer per etmaal, een korte gebedsviering gehouden. De bekendste zijn de vespers, waarin de gelezen en gezongen psalm en de gebeden centraal staan. Daarom han-teert men ook wel de term avondgebed. Er is slechts een korte schriftuitleg of een inleiding op de lezingen. In de tweede helft van de vorige eeuw werd ook binnen het protestantisme de waarde van de getijdediensten herontdekt.
Cantatedienst
Van een heel andere orde is de cantatedienst. Johann Sebastian Bach (1685-1750) componeer-de jarenlang voor elke zondag een cantate. De thematiek van zo’n cantate sloot altijd aan bij de lezingen voor de desbetreffende zondag in het kerkelijk jaar. In veel protestantse kerken wordt al jarenlang een oecumenisch leesrooster gevolgd, waardoor kerkgangers in Nederland, maar ook in het buitenland, op zondag vaak met dezelfde lezingen en liederen in aanraking komen. Ook in de Grote Kerk Gemeente wordt het leesrooster van de Raad van Kerken gevolgd, door de eigen predikant, maar ook door gastpredikanten. In 2020 zijn er twee cantatediensten in de Grote Kerk: op 20 september en op 6 december.
Twintig jaar
In de afgelopen twintig jaar is er in de Grote Kerk een traditie ontstaan van avonddiensten. Vaak hebben deze de vorm van vespers. Er is echter ook regelmatig een ‘evensong’, een getij-dedienst uit de Anglicaanse traditie, of een cantatedienst. Hoe dan ook, altijd is er veel ruimte voor kerkmuziek, niet concertmatig, maar uitgevoerd in de liturgische context.
De avonddiensten worden afwisselend in het schip van de Grote Kerk en in het Mariakoor ge-houden. Zo komen zowel het Kam-orgel als het Bach-orgel aan bod.
Avonddienst 1 maart
In de komende veertigdagentijd gaan de avonddiensten van start; de eerste op zondag 1 maart om 19.00 uur in het Mariakoor van de Grote Kerk. Stadsorganist Cor Ardesch bespeelt het Bach-orgel. Verder verleent het Carminis Consort muzikale medewerking. Dit ensemble bestaat uit Ineke Baksteen (sopraan), Margareth Iping (mezzosopraan), Juun Voorhoeve (gamba en ba-rokgitaar) en Tjalling Roosjen (klavecimbel). Zij voeren werken uit van Heinrich Schütz, Constan-tijn Huygens, Paolo Lorenzani en Henry Purcell. De liturg is mw. ds. B. Lamain uit ‘t Woudt-Den Hoorn.Requiem van Duruflé
Toch alvast een vooruitblik op een bijzondere dienst in deze serie. Maurice Durufé (1902-1986) componeerde een prachtig Requiem, dat vaak concertmatig wordt uitgevoerd, maar zelden in een kerkdienst, terwijl het wel daarvoor gecomponeerd is. Een lang gekoesterde wens van de Commissie Avonddiensten gaat in vervulling: in de avonddienst op 22 november, de laatste zondag van het kerkelijk jaar, wordt dit prachtige werk uitgevoerd door het bekende koor Cap-pella Breda onder leiding van Elisabeth Blom. Cor Ardesch zorgt voor de begeleiding op het Kam-orgel.
Welkom
Onder de wijkberichten in Kerk op Dordt worden de avonddiensten steeds aangekondigd met vermelding van bijzonderheden. Een overzicht van de volledige serie avonddiensten vindt u in een brochure die niet alleen in de Grote Kerk ligt, maar ook in andere kerken in Dordrecht.
In de afgelopen twintig jaar hebben velen uit Dordrecht en de wijde omgeving de weg naar De Grote Kerk gevonden om daar een avonddienst met mooie muziek bij te wonen. De aanvangs-tijd van de diensten is 19.00 uur. Alleen de bijzondere avondvieringen in de Stille Week vóór Pasen en met Kerst en oudjaar beginnen op een ander tijdstip. U bent van harte welkom!
Kees Bax
15-03 Passievespers
Vera Lansink studeerde zang aan de conservatoria van Maastricht en Amsterdam. Als sopraan treedt zij veelvuldig op. Vanavond zingt zij passiekoralen van Johannes Brahms (1833-1897), waarbij Cor Ardesch haar begeleidt op het Kam-orgel.
29-03 Passievespers
De dames en heren van het vocaal ensemble ‘En Chantant’ uit Brielle zijn vaste gasten in de Grote Kerk. Het koor zingt werken voor de veertigdagentijd en staat evenals vorig jaar onder leiding van de inmiddels bekende jonge dirigent Mirjam van den Hoek.
09-04 Witte Donderdag
[afwijkende tijd: 19.30 uur]. Zoals elk jaar wordt de instelling van het avondmaal gevierd in een bijzondere dienst van Schrift en Tafel. Kinderen uit de gemeente hebben zich hierop voorbereid en krijgen er hun eigen plaats in. ‘Sura Cantat’, de eigen cantorij van de Grote Kerk Gemeente, werkt onder leiding van Catrien Posthumus Meyjes mee aan de eerste viering van Pasen.
10-04 Goede Vrijdag
[afwijkende tijd: 19.30 uur] Deze viering is een sobere avondwake rond het lijdensevangelie. ‘Sura Cantat’ zingt hierbij passende muziek. Vóór en na de dienst is er eerbiedige stilte.
11-04 Paaswake
[afwijkende tijd: 22.00 uur] In het donker van de paasnacht breekt het licht van de opstanding door. Een bijzondere viering in het indrukwekkende Hoogkoor van de kerk rondom de komst van het Licht. Doopgedachtenis, brood en wijn zijn andere elementen in deze viering. ‘Sura Cantat’ werkt opnieuw mee aan de dienst.
19-04 Muziekvespers
Onno Verschoor studeerde blokfluit en barokhobo aan de conservatoria in Zwolle en Den Haag. Hij is werkzaam in bekende Europese barokorkesten en ensembles. Onno is oprichter en artistiek leider van het barokorkest ‘Accademia Amsterdam’, dat regelmatig meewerkt aan de cantatediensten in de Grote Kerk. Deze avond is Onno Verschoor als solist te beluisteren, waarbij Cor Ardesch hem begeleidt op het Bach-orgel.
03-05 Orgelvespers
Cor Ardesch speelt werken van de componist Max Reger (1873-1916). De rooms-katholieke Reger had veel affiniteit met de protestantse kerkliederen; hij gebruikte die vaak voor zijn orgelwerken. Het Kam-orgel wordt beschouwd als een ideaal medium voor de vertolking van muziek uit de Duitse romantiek.
